last update :
สิวอุดตัน เกิดจาก อะไร ? ใช้ เจล แต้มสิว ได้ไหม ?
ปัญหาผิวที่หลาย ๆ คนจะต้องเผชิญ ไม่ว่าจะอยู่ในช่วงวัยรุ่น หรือวัยผู้ใหญ่ นั่นก็คือปัญหาสิว ที่มีทั้ง สิวอุดตัน สิวอุดตันไม่มีหัว และสิวอักเสบ ซึ่งสามารถพบได้บนบริเวณใบหน้า และบนหนังศีรษะ และในบทความนี้ทาง AAC ได้รวบรวมเอาสาเหตุของการเกิดสิว การรักษาสิวที่มีประสิทธิภาพ และแนวทางการดูแลตัวเอง เพื่อป้องกันการเกิดสิวในอนาคต
7 สาเหตุ ที่ทำให้เกิดสิว
สาเหตุของการเกิดสิว มีทั้งปัจจัยภายใน เช่น ต่อมไขมันใต้ชั้นผิวหนัง ผลิตน้ำมันมากเกินไป การผลัดเซลล์ของผิว แบคทีเรีย รวมไปถึงปัจจัยภายนอก อย่างมลภาวะ ฝุ่น ควัน ความชื้น เหงื่อ และการที่ผิวสัมผัสกับสารเคมี จนเกิดการระคายเคือง
1. ต่อมไขมัน ผลิตน้ำมันมากเกินไป
ต่อมไขมันที่อยู่ใต้ชั้นผิวหนัง ซีบัม ทำหน้าที่ผลิตน้ำมันเพื่อปกป้องผิว ไม่ให้ผิวแห้ง แต่เมื่อต่อมไขมันนี้ผลิตน้ำมันออกมามากเกินไป ทำให้มีการสะสมน้ำมันอยู่ในรูขุมขน จนเกิดการอุดตัน
2. ฮอร์โมนแอนโดรเจน
ฮอร์โมนแอนโดรเจน (Androgen) เป็นฮอร์โมนเพศชาย ที่เพิ่มขึ้นในช่วงที่เป็นวัยรุ่น หรือช่วงที่มีประจำเดือน จะกระตุ้นทำให้ต่อมไขมัน ผลิตน้ำมันอกมามาก นอกจากนี้กรรมพันธุ์ และความเครียด ก็เป็นตัวกระตุ้นทำให้ต่อมไขมัน ผลิตน้ำมันออกมามากกว่าปกติ
3. การผลัดเซลล์ผิว
เซลล์ผิวที่ตายแล้วไม่หลุดออกไปจากผิวหนัง เกิดจากการทำความสะอาดที่ไม่ดีพอ ผิวที่แห้งเกินไป รวมถึงความผิดปกติของกระบวนการผลัดเซลล์ผิว ทำให้เซลล์ผิวที่ตายแล้ว สะสมอยู่บนผิวหนัง ผสมกับน้ำมันจากต่อมไขมัน จนทำให้เกิดการอุดตันในรูขุมขน
4. แบคทีเรีย
บนผิวหนังจะมีแบคทีเรียอาศัยอยู่ และแบคทีเรีย P. acne (Propionibacterium acnes) จะเพิ่มปริมาณมากขึ้นเมื่อมีการอุดตันของรูขุมขน เมื่อแบคทีเรียเหล่านี้เจริญเติบโตและแบ่งตัว จะก่อให้เกิดการอักเสบ ซึ่งทำให้สิวอุดตันกลายเป็นสิวอักเสบได้
5. มลภาวะ
มลภาวะ ทั้งฝุ่นละออง ควัน ในอากาศ ทำให้เกิดการสะสมสิ่งสกปรกบนผิวหนัง หากทำความสะอาดได้ไม่ดีพอ ก็จะทำให้เกิดการอุดตันในรูขุมขน และเกิดเป็นสิวอุดตันได้
6. ความชื้น
การที่มีเหงื่อออกมาก เกิดความชื้นที่สะสมอยู่บนผิว มีส่วนกระตุ้นทำให้เกิดรูขุมขนอุดตัน ทำให้แบคทีเรียเจริญเติบโตได้มากขึ้น ทำให้เกิดสิว และพัฒนาเป็นสิวอักเสบได้
7. สารเคมี
สารเคมีในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ โดยเฉพาะสารเคมีที่อยู่ในเครื่องสำอางที่อาจจะก่อให้เกิดอาการแพ้ การระคายเคือง และสามารถทำให้รูขุมขนอุดตันได้ ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของการเกิดสิว
ประเภทของสิวอุดตัน
สิวอุดตัน เกิดจากการสะสมไขมันส่วนเกิด เซลล์ผิวที่ตายแล้ว รวมไปถึงสิ่งสกปรกที่ตกค้างอยู่ในรูขุมขน ซึ่งสิวอุดตันจะมีทั้งแบบสิวหัวเปิด สิวหัวปิด และสิวอุดตันไม่มีหัว พบได้ตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น ใบหน้า คาง หน้าผาก หน้าอก ไหล่ หลัง และบริเวณที่มีต่อมไขมัน
สิวหัวเปิด
สิวหัวเปิด หรือสิวหัวดำ เกิดจากไขมันส่วนเกิน เส้นขน เซลล์ผิวที่ตายแล้ว สะสมอยู่ในรูขุมขน มีการทำปฏิกิริยากับเม็ดสีในผิวกับออกซิเจน ทำให้มีสีคล้ำ สิวเสี้ยนก็เป็นหิวหัวเปิดชนิดหนึ่งเช่นกัน
สิวหัวปิด
สิวหัวปิด : สิวหัวปิด หรือสิวหัวขาว มักเกิดจากปัจจัยภายในที่กระตุ้นให้เกิดการอุดตันของรูขุมขน เช่น ฮอร์โมน กรรมพันธุ์ การใช้ยาคุมกำเนิด และปัจจัยภายนอก เช่น ฝุ่น เครื่องสำอาง เป็นต้น สิวชนิดนี้จะมีลักษณะตุ่มนูนสีขาว สิวชนิดนี้อาจจะเกิดการติดเชื้อ จนกลายเป็นสิวอักเสบได้
สิวอุดตัน ไม่มีหัว
สิวที่เกิดขึ้นใต้ชั้นผิวหนัง มีลักษณะเป็นตุ่มแดง ๆ ถ้าหากบีบ หรือแกะเกา อาจจะทำให้เกิดการติดเชื้อ อักเสบได้ สิวอุดตันไม่มีหัว จะเกิดได้จากหลายปัจจัยทั้งมลภาวะ ความเครียด กรรมพันธุ์ สารเคมี ฮอร์โมน อาหาร (ของหวาน ของทอด อาหารไขมันสูง) การใช้ยาบางชนิด เช่น ยาที่มีคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroids) เทสโทสเตอโรน (Testosterone) ลิเธียม (Lithium)
สิวอุดตันรักษาอย่างไร ?
การรักษาสิวโดยทั่วไปจะเป็นการ ลดการอักเสบ รักษารอยสิว และการป้องกันไม่ให้เกิดสิว ซึ่งจะมีด้วยกันหลายวิธี มีทั้งยาทาเฉพาะที่ ยาสำหรับรับประทาน และหัตถการทางการแพทย์ ซึ่งการเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสม จะขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของสิวในขณะนั้น
ยาทาเฉพาะที่
ยาทาเฉพาะที่ รักษาสิว จะมาในรูปแบบครีม และแบบ เจล แต้มสิว มีทั้งยาปฏิชีวนะ ต้านเชื้อแบคทีเรีย ยากลุ่ม benzoyl peroxide ลดการเกิดสิวอุดตันและช่วยทำให้สิวอุดตันที่เกิดขึ้นแล้วหลุดลอกออกไปได้โดยง่าย
ยาสำหรับรับประทาน
ยาสำหรับรับประทาน มีทั้งยาปฏิชีวนะและยาในกลุ่มอนุพันธ์ของวิตามินเอ สำหรับยาในกลุ่มอนุพันธ์นี้มักจะได้ผลดีในการรักษาสิว ใช้รักษาในเคสที่มีสิวอักเสบแบบรุนแรง ยาประเภทนี้อย่างระมัดระวังและอยู่ในการดูแลของแพทย์
การกดสิว
การกดสิว ควรทำโดยแพทย์ผู้รักษา เฉพาะทาง เพื่อขจัดสิวอุดตัน แต่ไม่ควรบีบหรือแกะสิวเอง เนื่องจากอาจเกิดการติดเชื้อซ้ำลงไปบริเวณนั้นและทำให้เกิดรอยดำหรือแผลเป็นตามมาได้ ในกรณีที่เป็นสิวอักเสบมาก แพทย์อาจพิจารณาฉีดยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์เข้าไปในตำแหน่งที่เกิดสิวอักเสบนั้น ก็จะช่วยให้สิวยุบลงได้
การรักษาความสะอาด จะช่วยลดการอุดตันของรูขุมขนได้ จึงช่วยลดโอกาสที่จะทำให้รูขุมขนอุดตัน สาเหตุหลักของการเกิดสิว และหากพบว่ามีตุ่มนูนสีแดง คล้ายกับสิวอักเสบ ที่หนังศีรษะ ตามไรผม นั่นหมายความว่ามีการอุดตัน และเกิดการอักเสบในรูขุมขนที่หนังศีรษะ ควรไป ตรวจสภาพเส้นผม และหนังศีรษะอย่างละเอียด จะได้วางแผนรักษาได้อย่างเหมาะสม เพราะว่า การอักเสบที่หนังศีรษะสามารถทำให้ ผมร่วง ได้ และทำให้เกิดปัญหาผมบางตามมา
