เชื้อราบนหนังศีรษะ เป็นหนึ่งปัญหาที่ใครหลายๆ คนคงไม่อยากให้เกิดขึ้นกับตัวเอง ซึ่งถือว่าเป็นปัญหาที่ส่งผลเสียต่อหนังศีรษะ และทำให้ขาดความมั่นใจ เสียบุคลิก เนื่องจากเชื้อราจะมีลักษณะคล้ายกับรังแคจนแทบจะแยกไม่ออก โดยเชื้อราเกิดจากการที่หนังศีรษะของเรามีการสะสมสิ่งสกปรกไว้มาก ซึ่งต้นตอสาเหตุก็มาจากรังแค การที่มีรังแคมากๆ จะเกิดการสะสมจนเกิดการอุดตันรูขุมขน ทำให้ไม่สามารถระบายไขมันออกมาได้ จนเกิดการอักเสบทำให้ หัวเป็นเชื้อรา และเป็นสะเก็ดหลุดร่วงออกมาเป็นแผ่นๆ หล่นมาอยู่ตามเสื้อผ้า จึงทำให้บุคลิกดูไม่ดี ดูไม่รักษาความสะอาด แต่การรักษารังแคจะทำได้ง่ายกว่าการรักษาเชื้อราบนศีรษะ ดังนั้น ไม่ควรปล่อยไว้นาน ควรรีบหาทางรักษาก่อนที่จะลุกลามและรุนแรงจนเป็นแผลใหญ่โตขึ้นกว่าเดิม
บทความของเราในวันนี้จึงได้รวบรวมสาเหตุของการเกิดเชื้อราบนหัว เพื่อที่จะหาแนวทางการรักษาและป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นกับตัวเองจนถึงขั้นรุนแรง ก่อนที่จะผมเสีย ผมบาง หรือจนถึงขั้นผมร่วงเป็นหย่อมๆ ส่งผลให้เกิดเป็นปัญหาศีรษะล้านขึ้น
เมื่อเกิดเชื้อราบนหนังศีรษะจะมีอาการอย่างไรบ้างนะ เป็นคำถามที่คุณสงสัยกันใช่ไหมล่ะ ซึ่งถึงแม้ว่าเชื้อราบนหนังศีรษะจะคล้ายกับรังแค แต่ก็จะมีอาการที่รุนแรงมากกว่า โดยโรคเชื้อราบนหนังศีรษะ (Tinea Capitis) จะเป็นภาวะที่เชื้อรานั้นกระจายตัวลึกลงไปยังรูขุมขนบริเวณศีรษะของเรา แล้วจะส่งผลให้เกิดอาการคันและ ผมร่วงเป็นหย่อมๆ ทั้งนี้การเกิดเชื้อราก็อาจจะเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ และจะอาจมีลักษณะอาการที่แตกต่างกัน ได้แก่
สาเหตุผมร่วง อาจเกิดจากการเป็นเชื้อราบนหนังศีรษะ ซึ่งเกิดได้จากเชื้อราหลายๆ ชนิด โดยเชื้อราเหล่านั้นจะทำลายเส้นผมและหนังศีรษะของเรา ทำให้มีการอักเสบ ผมหลุดร่วง มีอาการคัน นอกจากนี้ยังเกิดได้จากทั้งกรรมพันธุ์ เพศ อายุ และพฤติกรรมการใช้ชีวิตด้วย ไม่ว่าจะเป็นการรับประทานอาหาร การใช้ผลิตภัณฑ์หรือสารเคมีรุนแรงที่อาจจะทำลายเส้นผมได้ โดยสาเหตุหลักๆ ที่ทำให้เกิดโรคเชื้อราบนหนังศีรษะ มีดังนี้
โรคผิวหนังอักเสบ หรือ Seborrheic Dermatitis เป็นภาวะที่ผิวหนังเกิดการอักเสบ หนังศีรษะเป็นขุย มีรอยแดง เป็นสะเก็ด และมีความมัน ซึ่งมักจะพบบริเวณที่มีต่อมน้ำมัน เช่น หนังศีรษะ คิ้ว และบริเวณข้างจมูก หรือบางรายอาจจะเป็นที่บริเวณใบหน้า หน้าอก และหลังได้เช่นกัน รวมทั้งการมีรังแคมากๆ ก็จะทำให้มีการอุดตันรูขุมขน ส่งผลให้ไม่สามารถระบายไขมันออกมาได้จนเกิดการอักเสบนั่นเอง
สำหรับเชื้อรามาลาสซีเซีย (Malassezia) เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ส่งผลทำให้หัวเป็นเชื้อราได้ โดยเชื้อราชนิดนี้จะสามารถอาศัยอยู่บนหนังศีรษะ และถ้าหากมีอยู่บนหัวจำนวนมากเกินไปก็จะทำให้เกิดการเร่งผลัดเซลล์ผิวให้เร็วมากกว่าปกติ ซึ่งจะส่งผลทำให้เกิดเป็นลักษณะขุยขาวๆ ที่จะสะสมอยู่รอบบริเวณหนังศีรษะและอยู่บนเส้นผมเป็นจำนวนมากด้วย แล้วจะทำให้ผมหลุดร่วง มีอาการคันมากๆ ทั้งนี้การที่ทำให้เชื้อรามาลาสซีเซียมีจำนวนเพิ่มขึ้นก็คือ ฮอร์โมนและความเครียด
โรคกลากที่หนังศีรษะนี้ เป็นโรคผิวหนังที่เกิดจากเชื้อรา ซึ่งกลากมักจะเกิดขึ้นกับกลุ่มผู้ป่วยเด็ก แต่ก็สามารถพบได้ในวัยผู้ใหญ่เช่นกัน โดยอาการของโรคนี้ที่อยู่บนหนังศีรษะจะเป็นภาวะที่เชื้อรากระจายตัวลึกลงไปยังรูขุมขน แล้วส่งผลทำให้เกิดอาการคัน มีขุย และผมร่วงเป็นหย่อมๆ นอกจากนี้โรคกลากยังเป็นโรคติดต่อที่สามารถแพร่กระจายจากคนสู่คน สิ่งของสู่คน และสัตว์สู่คนได้ โดยมักแพร่กระจายผ่านการสัมผัสบริเวณผิวหนัง วัตถุ หรือสัมผัสสัตว์ที่ติดเชื้อรามา ดังนั้นจึงควรระวังเป็นอย่างมาก แนะนำให้ล้างมือทุกครั้งก่อนหยิบจับหรือสัมผัสอะไรค่ะ
โรคสะเก็ดเงิน หรือ Psoriasis เป็นโรคผิวหนังเรื้อรังชนิดไม่ติดต่อ โดยจะมีลักษณะคล้ายกับรังแคแต่จะมีความรุนแรงที่มากกว่า ซึ่งจะมีอาการคัน ตกสะเก็ด ยิ่งถ้าปล่อยไว้นานอาจทำให้เกิดแผล มีอาการคันรุนแรงมากกว่าเดิม แล้วจะส่งผลต่อการนอนหลับและการใช้ชีวิตประจำวัน รวมถึงอาจนำไปสู่การติดเชื้อที่ผิวหนังหรือผมร่วงจำนวนมากได้
เป็นสาเหตุที่พบได้มาก โดยเกิดจากการติดต่อจากคนสู่คน ซึ่งจะเป็นผู้ที่คลุกคลีหรือใช้ชีวิตร่วมกัน จึงทำให้สามารถติดต่อจากการสัมผัสหรือการใช้สิ่งของรวมกัน เช่น หวี ผ้าเช็ดผม หมวก หรือเสื้อผ้า เมื่อผู้ที่เป็นกลากหรือเชื้อราบนหนังศีรษะใช้ของต่างๆ เหล่านี้ เชื้อราก็จะสามารถติดไปกับสิ่งของได้ และเมื่อมีคนมาใช้ต่อก็เสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่ายขึ้น
ในส่วนของสาเหตุสุดท้ายคือ ภาวะผื่นผิวหนังอักเสบ (Eczema) โดยจะเกิดจากการที่ผิวหนังแพ้สารในผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผมต่างๆ เช่น แชมพู สเปรย์ เจล หรือมูสแต่งผม ซึ่งจะทำให้มีอาการคัน มีผื่นแดง ตกสะเก็ด หนังศีรษะแห้ง และการที่ผิวหนังแห้งจะทำให้ผิวมีเกล็ดคล้ายกับรังแค แต่รังแคจะมีขนาดเล็กและความมันน้อยกว่า ไม่ทำให้เกิดอาการแดงหรืออักเสบค่ะ
การดูแลความสะอาดของตัวเองเป็นสิ่งที่สำคัญมาก เพื่อป้องกันให้ห่างไกลจากโรคต่างๆ และสร้างภูมิคุ้มกันให้ตัวเองด้วยเช่นกัน ทั้งนี้เมื่อเกิดเชื้อราขึ้นแล้วก็ควรได้รับการรักษาโดยด่วน เพื่อไม่ให้ลุกลามจนถึงขั้นรุนแรงได้ และหากคุณยังมีความกังวลหรือยังสงสัย อยากขอคำปรึกษาเกี่ยวกับปัญหาด้านเส้นผมต่าง ๆ จากแพทย์เฉพาะทางก็สามารถปรึกษาคุณหมอพอลได้ที่ All About Clinic หรือผ่านช่องทางออนไลน์ที่ Line @AACCENTER