หลาย ๆ คนคงมีความเข้าใจว่าการเกิดผมหงอก หรือผมขาว มักจะเกิดขึ้นกับวัยกลางคนหรือผู้ที่มีอายุมากขึ้น แต่ความจริงแล้วผู้ที่อายุน้อย ๆ หรือยังเป็นวัยรุ่นก็อาจจะเกิดผมหงอกขึ้นได้เช่นกัน โดยเรามักจะเรียกกันว่า “ผมหงอกก่อนวัย” ซึ่งการเกิดผมหงอกในช่วงวัยรุ่นนี้ก็อาจจะสะท้อนถึงความผิดปกติในร่างกาย หรือการมีปัญหาด้านสุขภาพต่าง ๆ ได้ รวมถึงส่งผลให้เป็นปัญหาทุกข์ใจของใครหลาย ๆ คนด้วย ทำให้หมดความมั่นใจ มีความกังวลและมีความเครียด แล้วคุณเคยสงสัยกันไหมว่า ผมหงอกก่อนวัยมีสาเหตุมาจากอะไรกันแน่ หรือมีวิธีการรักษาหรือไม่ หรือมีแนวทางการป้องกันอย่างไรที่จะไม่ทำให้เกิดอาการผมขาวก่อนวัยอันควรนี้ขึ้น All About Clinic จะพาทุกคนไปหาคำตอบในบทความนี้กันค่ะ
ผมหงอก หรือผมขาว เกิดจากการที่เมื่อมีอายุมากขึ้น เซลล์สร้างเม็ดสีที่เรียกว่าเมลานิน (Melanin) ที่บริเวณเซลล์รากผมของเราก็จะเกิดการเสื่อมสภาพลง และเริ่มชะลอการสร้างน้อยลง ทำให้ไม่สามารถผลิตเม็ดสีออกมาได้ จากสีผมปกติก็จะมีสีผมอ่อนลงจากเดิม หรือเปลี่ยนเป็นสีขาว หรือผมหงอกนั้นเอง
ซึ่งโดยปกติแล้วเส้นผมของคนเราจะเริ่มหงอกเมื่อมีอายุประมาณ 30-40 ปี แต่ผู้ที่มีผมหงอกก่อนวัยจะเริ่มมีผมหงอกก่อนอายุ 25 ปี หรือน้อยกว่านั้น ทั้งนี้ปัญหาผมหงอกไม่ได้มีสาเหตุมากจากการที่เรามีอายุขึ้นเพียงอย่างเดียว แต่ยังมีสาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดผมขาวก่อนวัยได้ ดังนี้
ถือว่าเป็นสาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้เกิดผมหงอกก่อนวัย ซึ่งจะเกิดจากการถ่ายทอดจากกรรมพันธุ์ของคนในครอบครัว หากพ่อแม่หรือญาติมีประวัติผมหงอกก่อนวัยก็จะทำให้มีโอกาสเกิดผมหงอกได้ง่ายและเร็วขึ้นกว่าเดิมนั่นเอง
เกิดจากภาวะขาดสารอาหารและวิตามินบางชนิดที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของเส้นผมและการสร้างเม็ดสี เช่น ขาดวิตามินบี 6 วิตามินบี 12 ธาตุเหล็ก โปรตีน สังกะสี โอเมก้า 3 ที่ได้จากอาหารจำพวกเนื้อแดง ผักใบเขียว ไข่ นม เนื้อปลา และธัญพืชต่าง ๆ ทำให้สารอาหารไปเลี้ยงเซลล์รากผมไม่เพียงพอ เซลล์ก็จะเสื่อมสภาพลง ส่งผลให้มีผมร่วง ผมบาง และผมขาวก่อนวัยขึ้นได้
หากมีความเครียดเกิดขึ้น ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนนอร์อิพิเนฟริน (Norepinephrine) ออกมา ซึ่งฮอร์โมนนี้จะส่งผลทำลายเซลล์รากผมและเซลล์สร้างเม็ดสีในต่อมขน จึงส่งผลให้เส้นขนที่ขึ้นใหม่เป็นสีเทาหรือขาวเร็วขึ้น นอกจากนี้ความเครียดยังเป็นหนึ่งในสาเหตุผมร่วง ที่จะส่งผลให้เกิดผมบางและหัวล้านในอนาคตได้ง่าย
สภาพแวดล้อมเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดผมขาวก่อนวัยได้ เช่น มลภาวะทางอากาศ แสงแดด และรังสีอัลตร้าไวโอเลต ซึ่งจะมีส่วนต่อการทำร้ายเส้นผมและหนังศีรษะให้เสื่อมสภาพ ทำให้เส้นผมขาดความชุ่มชื้น และทำลายเม็ดสีเมลานิน
โรคบางชนิดก็เป็นสาเหตุทำให้เกิดผมหงอกในผู้ที่อายุน้อยได้เช่นเดียวกัน ได้แก่ โรคด่างขาว โรคผมร่วงเป็นหย่อม โรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง โรคไทรอยด์ เป็นต้น ซึ่งโรคเหล่านี้จะเกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันที่จะไปทำลายเซลล์หรือเนื้อเยื่อในต่อมรากผมและอาจส่งผลต่อการผลิตเม็ดสี จนทำให้เกิดผมหงอกเร็วขึ้น
การสูบบุหรี่จะทำให้เกิดการสะสมคอเลสเตอรอลในเส้นเลือด และส่งผลให้เส้นเลือดมีการอุตันและหลอดเลือดตีบ เลือดจึงไหลเวียนไปยังต่อมรากผมได้น้อยลง นอกจากนี้การสูบบุหรี่ยังเป็นการเพิ่มอนุมูลอิสระ (Free Radical) ซึ่งเป็นตัวทำลายเซลล์รากผมและรบกวนการสร้างเม็ดสี จึงอาจทำให้เกิดผมหงอกก่อนวัยได้ง่าย
ในแชมพูและผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมมักจะมีสารโซเดียม ลอริล ซัลเฟต (Sodium Lauryl Sulfate) หรือที่เรียกชื่อย่อว่า SLS ซึ่งเป็นสารที่มีคุณสมบัติทำให้เกิดฟอง ลดแรงตึงผิว และขจัดคราบมันต่าง ๆ แต่หากได้รับบ่อย ๆ หรือล้างไม่สะอาด ทำให้มีสารตกค้างสะสมในรูขุมขนบนหนังศีรษะ ก็จะส่งผลทำให้รากผมอ่อนแอ มีผมร่วงเยอะขึ้น และเกิดผมหงอกตามมาก่อนวัยอันควรได้เช่นกัน
ผมหงอกก่อนวัย วิธีรักษา สามารถดูแลตัวเองได้ง่าย ๆ ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต เพื่อลดความเสี่ยงที่อาจทำให้เกิดผมหงอกหรือผมขาวก่อนวัย เช่น
ผมหงอกกินอะไรดี ? อาหารแก้ผมหงอกก่อนวัยมีอะไรบ้าง ที่จะช่วยบำรุงให้เส้นผมมีสุขภาพดีมากยิ่งขึ้น ได้แก่
ผมหงอกก่อนวัย เกิดจากเซลล์สร้างเม็ดสีเมลานินที่เริ่มเสื่อมสภาพลง ซึ่งมักมีสาเหตุหลัก ๆ มาจากพันธุกรรม การขาดสารอาหาร และโรคบางชนิด โดยการรักษาก็สามารถรักษาตามสาเหตุที่เกิดขึ้น หากเกิดจากการขาดสารอาหารก็ควรเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และมีสารอาหารที่ช่วยบำรุงเส้นผม หรือหากเกิดจากพันธุกรรม ซึ่งอาจจะแก้ไขได้ยากก็สามารถแก้ไขได้ด้วยการย้อมสีผมเพื่อปกปิดผมขาวได้ รวมถึงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดผมขาวก่อนวัยอันควรก็จะช่วยปกป้องเส้นผมได้ดี
ทั้งนี้ หากมีอาการผมหงอกผิดปกติ หรือรักษาด้วยวิธีเหล่านี้ก็ไม่หายสักที ควรปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อตรวจหาสาเหตุที่ชัดเจน และเพื่อหาวิธีการรักษาได้อย่างตรงจุดมากที่สุด ดังนั้นผู้อ่านที่มีปัญหาด้านเส้นหรือมีผมหงอกสามารถเข้ามาปรึกษากับคุณหมอพอลของเราได้ที่ All About Clinic หรือสอบถามเพิ่มเติมที่ Line @AACCENTER ค่ะ